Yabancı Dil Dersleri

Ülkemizde ilkokul sıralarından itibaren yabancı dil dersleri verilmeye başlanır. Hatta birçok okul, kademe ilerledikçe ikinci ve üçüncü

bir yabancı dili daha müfredata dâhil eder.

Okulda görülen yabancı dil derslerine rağmen üniversiteyi bitirmiş, iş arayan binlerce genç, yabancı dil kurslarına akın eder. Okulda görülen derslere rağmen konuşma ve anlaşma konusundaki sıkıntı bir türlü ortadan kalkmaz. Çünkü yabancı dil, ayrı bir yetenektir. Matematik dersi gibi konu anlatıp tahtada problem çözmekle anlaşılabilecek bir ders değildir. Okulda yıllarca ders aldığı halde konuşamayan ve kurslara gitmek zorunda kalmanın sebebi budur.

Yabancı dil, diğer dersler gibi soyut ve salt bilgiden ibaret değildir. Yaşama aktarılabilen, uygulamalı bir derstir. İşlenişin de bu şekilde olması gerekmektedir. Öğrencilere dil bilgisi konularını yükleyerek onların yabancı dil öğrenmesi sağlanamaz. Zaten bu şekilde işlenen bir ders, öğrencilerin sıkılmasına ve dersten uzaklaşmasına neden olur. Öğrencilerin sık sık uygulama yapmalarına olanak sağlanmalıdır. Öğretmen derslerde yönergeleri ve uyarıları yabancı dilde yapmaya özen göstermelidir.

Yabancı bir dil öğrenebilmenin ilk kuralı, kendi ana dilinin tüm özelliklerini bilmek ve onu uygun şekilde kullanabilmektir. Öğrencilerin okulda yabancı dil derslerinde sıkıntı yaşamalarının sebebi, Türkçe derslerinde yeteri kadar başarılı olamamalardır. Türkçe dil bilgisini anlayamayan; yazma, okuma, konuşma ve dinleme becerileri gelişmemiş öğrenciler ne yazık ki yabancı dil derslerinde başarılı olamayacaktır.

Yabancı dil derslerinde başarılı olmak isteyen öğrenciler, ilk olarak Türkçe derslerinden takviye alarak işe başlayabilirler. Türkçe dil bilgisi ve okuma-anlama sistemlerini hallettikçe yabancı dil derslerinde de başarıya yaklaştıklarını fark edeceklerdir. Ayrıca uygulama yaptıkça daha işlevsel konuşabildiklerini ve anlayabildiklerini fark edeceklerdir.

Yabancı dil öğrenmek için okuldaki dersler kesinlikle yeterli olmayacaktır. Bir yabancı dili, aktif ve işlevsel şekilde konuşup anlayabilmek için ona yönelik ayrı bir çalışma yapılmalıdır. Öğrenci özellikle ona yönelmelidir. Ayrıca yabancı dili aktif bir şekilde konuşabilmek için yoğun dil bilgisi eğitimine gerek yoktur. Ama okulda aynı zamanda ders olarak verilen yabancı dil, not verebilmek için sadece dil bilgisi ağırlıklı geçmekte ve konuşma kısmı es geçilmektedir.

Yabancı dil için özel ders alınacaksa, öğrenci ne için almak istediğine iyice karar vermelidir. Çünkü okul derslerinde başarılı olmak için özel ders alınacaksa, dersler dil bilgisi ağırlıklı geçeceğinden konuşma kısmı yine beklenen düzeye gelemez. Ancak eğer konuşma için ders alınıyorsa dersler daha çok uygulama ağırlıklı geçeceğinden öğrenci kısa sürede konuşma ve anlama konusunda ilerleyecektir.

Yabancı dil eğitiminde, dinleme ve okuma çok önemlidir. Öğrenci bire bir telaffuzları duymalı, okurken de kelimeleri uygun seslerle ve tonlamayla okumalıdır. Anlam ile tonlama arasındaki ilişkiyi keşfetmelidir. O nedenle, yabancı dil için özel ders alacak bir öğrenci, dinleme eğitimi veren bir öğretmen seçmeye özen göstermelidir. Ayrıca günlük hayata dair konuşmalara sıklıkla yer verilmelidir.

Yabancı dil için özel ders alan öğrenciler, ilkokul ya da lise öğrencisi değil üniversitede okuyan öğrenciler olabileceği gibi iş güç sahibi kişiler de olabilir. Ayrıca birkaç yabancı dil konuşabilen ve farklı yabancı dil öğrenmek amacıyla ders almak isteyen kişiler de olabilir. Gelen kişilerin seviyesini anlayabilmek için öncelikle 5 temel dil becerisinden (dinleme, okuma, anlama, konuşma, yazma) ve dil bilgisinden oluşan bir başlangıç sınavı yapılabilir. Ayrıca öğrencinin amacı da göz önünde bulundurularak bu sınav sonucuna göre derslerin gidişatı belirlenebilir. Yabancı dil bilen, Türkçe konusunda sıkıntısı olamayan kişilerle yapılan özel dersler daha rahat geçecektir. Ancak herhangi bir yabancı dili bilmeyen, üstelik Türkçe konusunda sıkıntısı olan kişiler için özel bir çalışma sistemi belirlenmesinde yarar vardı.

Yabancı dil eğitiminde ana dil becerisinin gelişmiş olmasının öneminden bahsetmiştik, o halde bu alanda ders verecek öğretmenin de Türkçe konusunda iyi olmasına özen gösterilmeli, mümkünse Türkçe öğretmenliği eğitimi de almış bir öğretmenle çalışılmalıdır.